Lucas 14:25-35 letterlijk?
Algemene beschrijving
In deze passage gaat het om de voorwaarden waaronder iemand leerling van Jezus kan zijn. Breken met je vader en moeder, met vrouw en kinderen, ja met je hele familie: kan Jezus dat letterlijk bedoeld hebben of heeft Hij daar een ander soort bedoeling mee?
De tekst van Lucas 14:25-35 (NBV)
25 Grote mensenmenigten trokken met Jezus mee. Hij wendde zich tot hen en zei: 26 ‘Wie mij volgt, maar niet breekt met zijn vader en moeder en vrouw en kinderen en broers en zusters, ja zelfs met zijn eigen leven, kan niet mijn leerling zijn. 27 Wie niet zijn kruis draagt en mij op mijn weg volgt, kan niet mijn leerling zijn. 28 Want wie van jullie die een toren wil bouwen gaat niet eerst de kosten berekenen, om te zien of hij wel genoeg heeft voor de bouw? 29 Als hij het fundament gelegd heeft maar de bouw niet kan voltooien, zal iedereen die dat ziet hem uitlachen 30 en zeggen: “Die man begon te bouwen, maar het karwei afmaken kon hij niet.” 31 En welke koning die erop uittrekt om met een andere koning oorlog te voeren, zal niet eerst bij zichzelf te rade gaan of hij wel met tienduizend man kan optrekken tegen iemand die met twintigduizend man tegen hem oprukt? 32 Als hij dat niet kan, stuurt hij eerst, wanneer de troepen nog ver van elkaar verwijderd zijn, een gezant om naar de voorwaarden voor vrede te vragen. 33 Zo geldt ook voor jullie: wie geen afstand doet van al zijn bezittingen, kan mijn leerling niet zijn. 34 Zout is iets goeds. Maar als ook het zout zijn smaak verliest, hoe kunnen we het dan zijn kracht teruggeven? 35 Ook voor de bemesting van de grond is het niet meer bruikbaar, dus wordt het weggegooid. Wie oren heeft om te horen, moet goed luisteren!’
De vraag
De exegese vertelt dat je uiteraard eerst moet kijken naar de context van deze passage, naar de bedoeling van de passage binnen het geheel van Jezus’ boodschap en van Lucas’ evangelie, en vooral dat je moet kijken naar de verschillende aspecten van de betekenis van het Griekse werkwoord misein dat hier wordt gebruikt. Dat werkwoord betekent ‘haten’ en ook ‘op de tweede plaats zetten’, etcetera. Maar laten we er nu eens vanuit gaan dat de lezer geen Grieks kent, geen exegeet is en dat de passage in de NBV betrouwbaar is vertaald (hetgeen het geval is), en dan met de vraag zit: is wat hier staat, nu echt letterlijk zo de bedoeling? Daar komt het in deze passage uiteindelijk op aan: maak je de keuze voor natuurlijke gehechtheden of voor het leerlingschap, dat is: voor Gods Koninkrijk.
Het is goed deze passage eens te lezen alsof u dat voor de allereerste keer doet.